سنگ گرانیت چیست
سنگ گرانیت که به سنگ خارا معروف است نوعی سنگ آذرین است. گرانیت سنگی سخت است. این نوع سنگ از فراوانترین سنگها میباشد. سنگهای گرانیت بر اساس مراحل تشکیل به دو نوع آذرین درونی و بیرونی تقسیم میشوند که آذرینهای بیرونی به علت سرعت بالای از دست دادن حرارت بافتی ریز دارند مانند سنگهای گرانیت بازالت و ریولیت اما گرانیتهایی مثل گابرو که بر اثر سرد شدن تدریجی مواد مذاب ایجاد میشوند بافتی درشت دانه دارند.
نحوهی تشکیل سنگ گرانیت
گرانیتها بر اثر سرد شدن تدریجی ماگمای مذاب و در نزدیکی سطح زمین تشکیل میشود. بلورهای سنگ گرانیت باجشم قابل مشاهده است. این سنگ در کنار رشتهکوههایی که احتمال جابهجایی صفحات زمین را دارد تشکیل میشود. ماگمای مذاب شده به سمت بالا میآید و با فرسایش و باد سرد میشود و در آخر سنگ گرانیت تشکیل میشود. فلدسپات و کوارتز و مقدار کمی میکا و آمفیبول از مواد اصلی تشکیلدهنده سنگ گرانیت است. کوارتز عامل تعیینکنندهی رنگ سنگ گرانیت است که وجود این کانی در سنگ میزان روشنایی سنگ گرانیت را مشخص میکند. این مواد مذاب یا در داخل زمین و یا در اثر فوران آتشفشانها ایجاد میشود.
ویژگیهای سنگ گرانیت
- سنگ گرانیت مقاومت و استحکام چشمگیری دارد.
- میزان تخلخل این سنگ برخلاف سنگهای آهکی تقریباً روبه صفر است،
- از تراکم بالایی برخوردار است.
- وزن بالایی دارد.
- مقاومت بالا در برابر ضربه، خش، ساییدگی و حرارت دارد.
- جذب آب ناچیزی دارد.
- لک نمیشود.
- ساب پذیری بالایی دارد.
- جلا پذیری بالایی دارد.
- قابلیت تحمل وزن بالایی دارد.
کاربردهای سنگ گرانیت
- سنگ کف مکانهای عمومی
- سنگ پله
- سنگ کابینت
- کانتر
- · سنگ نمای داخلی و بیرونی( خصوصاً برای مناطق سردسیر که جذب آب کم است جون گرانیت از سرمازدگی و ترک برداشتن سنگ در دمای پایین جلوگیری میکند.)
- بخش ورودی ساختمان
- سالنهای صنعتی ( به علت مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و اسیدی)
- مجسمههای زیبا در موزهها
- ستونهای ساختهشده چشمگیر
- طاقهای باشکوه
- بلوکهای ضخیم
- دیوارها
- راهروها
- شومینهها
- کاشیهای کف
- میزهای پیشخوان
مزایا و معایب سنگ گرانیت
از مزایای سنگ گرانیت به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- دوام و مقاومت بالا در برابر عوامل جوی
- دوام و مقاومت بالا در برابر مواد اسیدی
- قابلیت استفاده در مکانهای پرتردد
- استحکام و دوام بالا
- زیبایی و سطح یکدست
- مقاومت در برابر نفوذ آب
از معایب سنگ گرانیت به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- یکی از مهمترین معایب گرانیت نیز وزن بالای آن است.
- هزینهی بالای فرآوری
- تنوع رنگی پایین
- ساب پذیری ضعیف
- عایق نبودن در برابر صوت و حرارت
- توپر و بدون تخلخل بودن سنگ گرانیت سبب کاهش چسبندگی آن به ملات شده است و احتمال جدا شدن و سقوط آن از ساختمان را به همراه دارد به همین دلیل از این سنگ در ارتفاعات و نماها نمیتوانیم استفاده کنیم.
معادن سنگ گرانیت
سنگ گرانیت از معادن سراسر پوستهی زمین قابلیت استخراج دارد که میزان کانیها در تشکیل این سنگ سبب ایجاد ظاهر و تم رنگی متفاوت شدهاند.
کشورهای ایران, ایتالیا, برزیل, هند, چین و تایوان ازجمله کشورهایی هستند که به استخراج سنگ گرانیت پرداختهاند. هر یک از این معادن سنگهای متفاوتی را تولید میکنند مثلاً سنگهای گرانیت ایران بهصورت درشت دانه هستند و از کوارتز شفاف و فلدسپات سفید تا صورتی تیره تشکیل میشود و از هرگونه رگه یا فسیل عاری میباشد. اما حتی بعضی از گرانیتهایی که در ایران تولید میشوند مانند گرانیت جنگلی با این توصیف مطابقت ندارد و ظاهری کاملاً متفاوت دارد.
گرانیتهای ایرانی معمولاً دارای رنگهای سفید، خاکستری، مشکی، قرمز و سبز است و از معادن واقع در شهرهای مختلف نطنز، زاهدان، خرمدره، یزد، بروجرد استخراج میگردد.
گرانیت مروارید مشهد ، گرانیت نهبندان، گرانیت سبز کاهویی بیرجند، گرانیت سبز جنگلی بیرجند، گرانیت خرم دره، گرانیت فیروزهای و گرانیت گل پنبهای همدان از معروفترین معادن استخراجکنندهی سنگ گرانیت در کشور ایران میباشد.
قیمت سنگ گرانیت
فرآوری سنگهای گرانیت هزینهی بالاتری نسبت به سنگهای مرمریت و تراورتن دارد. سنگهای سفید گرانیت نسبت به سنگهای گرانیت تیره قیمت بالاتری دارد.
رنگ و بافت و کاربرد موردنظر و همینطور ابعاد از دیگر عوامل تأثیرگذار بر قیمت سنگ گرانیت است.
ابعاد و ضخامت سنگ گرانیت هرچه بیشتر باشد قیمت سنگ نیز بیشتر میشود.
رنگ سنگ گرانیت هرچه یکدستتر باشد و از لک عاری باشد و در سطح آن غده دیده نشود سنگ از مرغوبیت بیشتری برخوردار بوده و افزایش قیمت به همراه دارد.
انواع سنگ گرانیت
ساختار تشکیلدهنده سنگ گرانیت و نوع کانیهای موجود در آن سبب تنوع رنگ این سنگها شده است. مثلاً کوارتز سبب شفاف و خاکستری روشن شدن سنگ میشود اما تم رنگی فلدسپات از سنگی به سنگی دیگر متفاوت است. سنگهای گرانیت ایرانی بافتی درشت داشته و دارای بلورهای روشن و تیره میباشند.
در ادامه به معرفی بعضی از سنگهای گرانیت پرداختهایم:
گرانیت سفید آلاسکا
از زیباترین و گرانقیمتترین گرانیتها سنگ گرانیت سفید آلاسکا را میتوان نام برد که در کشور برزیل استخراج میگردد و فرآوری آن بهصورت اسلب میباشد.
گرانیت مروارید آبی
گرانیت آبی نیز از دیگر گرانیتهای زیبایی میباشد که در کشور نروژ تولید میشود و فرآوری آن بهصورت اسلب است و برای دیوار پوش و کفپوش فضاهای داخلی ساختمانها بهکاربرده میشود.
گرانیت سفید یخی
گرانیت سفید یخی در کشور برزیل استخراج میشود و برای فضاهای داخلی مدرن مثل دیوار پوشها و کف ساختمانها بهکاربرده میشود. این نوع گرانیت دارای زمینه خاکستری روشن است و جلایی فلزی دارد. در سطح این سنگ رگههای سفید و مشکی دیده میشود.
گرانیت فیوژن
فیوژن از زیباترین گرانیتهاست که دارای زمینه خاکستری و کرم روشن و رنگهای دودی و محو سفید و سبز و آبی و نارنجی ابروبادی است. این سنگ در برزیل تولید و استخراج میشود و در دکوراسیون داخلی ساختمانها بهکاربرده میشود.
گرانیت دلیکاتوس
این نوع گرانیت نیز دارای زمینه سفید است و در سطح آن رگههای تیرهای دیده میشود. ظاهر این نوع گرانیت تمیز و درخشان است و در کانتر آشپزخانه, کفپوش و دیوارههای فضاهای داخلی بهکاربرده میشود. این سنگ در کشور برزیل استخراج میشود.
گرانیت آبی ولگا
از بادوامترین گرانیتها سنگ گرانیت آبی ولگا را میتوان نام برد. این سنگ در کشور اکراین استخراج میشود. رنگ این سنگ تیره است و سایههای خاکستری تیره و آبی در سطح این سنگ دیده میشود. مقاومت و دوام بالا سبب استفادهی این سنگ در فضای داخلی و خارجی ساختمانها شده است.
گرانیت جنگلی بیرجند
از معروفترین و بهترین نوع گرانیت ایرانی گرانیت جنگلی بیرجند را میتوان نام برد که دارای تم رنگی سبز تیره مایل به مشکی با رگههای زرد و لیمویی است و در سطح آن شالهایی تیره مایل به مشکی و سفید دیده میشود. این سنگ در کف ساختمان و قاب دور آسانسور بهکاربرده میشود. این سنگ در خراسان جنوبی شهرستان بیرجند تولید و استخراج میگردد.
گرانیت خرمدره
شرایط اقلیمی متفاوت در هر منطقهای که سنگ گرانیت استخراج میشود سبب ایجاد رنگهای متنوع طوسی, کرم و پرتقالی شده است . از این سنگ در میز پیشخوانها و کابینتها و … استفاده میشود. معادن تولیدکنندهی این گرانیت خرمدره در غرب استان آذربایجان واقعشده است.
گرانیت سفید نطنز
گرانیت سفید نطنز زمینهای سفید با دانههای ریز مشکی دارد که این دانهها بهصورت یکنواخت و منظم در آن پراکندهشده است. این سنگ در سنگ کف سالن ، سرویس بهداشتی ، آشپزخانه ، سالنها اجتماعات ، اماکن شلوغ و …بهکاربرده میشود. این سنگ در معادن نطنز استان اصفهان استخراج میشود.
گرانیت نهبندان
سنگ گرانیت نهبندان رنگ زمینهای سفید با گل های مشکی و طوسی دارد. این سنگ برای سنگ پله, سنگ کف, نمای داخلی و بیرونی, انواع کانتر ، رویه کابینت و جزیره بهکاربرده میشود. معدن این سنگ در استان خراسان جنوبی و شهرستان نهبندان واقعشده است.
گرانیت مشکی نطنز
گرانیت مشکی نطنز سنگی مقاوم است و در دستهی سنگهای گرانیت تیره با زمینهی مشکی قرار میگیرد در سطح این سنگدانههای بلوری ریز طوسی رنگی دیده میشود. این سنگ در معادن متعددی تولید میشود به همین دلیل دارای تنوع گستردهای میباشد. این سنگ بهصورت عمده در معادن شهرستان نطنز استان اصفهان استخراج میگردد.
گرانیت قرمز یزد
این نوع سنگ بسیار مستحکم است و به نامهای گرانیت سماقی و گرانیت گوجهای نیز معروف است. گرانیت قرمز یزد بهصورت خام به خارج از ایران صادر میشود. روشویی و دکوراتیو سنگی و ستونها, صفحهی کابینت و … ازجمله کاربردهای این سنگ میباشد. منطقهی قلعه خرگوشی در نزدیکی تالاب گاوخونی استان یزد از معادن استخراجکنندهی این سنگ میباشد.
ممنون که با ما همراه بودید.